Wpisy do księgi wieczystej stanowią kluczowy element obrotu nieruchomościami. Z uwagi na ich doniosłość prawną, ustawodawca przewidział szczególne wymagania co do formy i treści dokumentów, które mogą stanowić podstawę dokonania wpisu. Jedną z często spotykanych w praktyce wątpliwości było to, czy możliwe jest dokonanie wpisu w księdze wieczystej na podstawie odpisu dokumentu poświadczonego za zgodność z oryginałem przez notariusza.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2025 r., sygn. akt III CZP 10/25

W odpowiedzi na rozbieżności interpretacyjne, Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 11 lipca 2025 r. (sygn. III CZP 10/25) jednoznacznie rozstrzygnął, że:

„Podstawą wpisu w księdze wieczystej nie może być odpis dokumentu poświadczony za zgodność z oryginałem przez notariusza.”

To stanowisko ma istotne znaczenie praktyczne dla wszystkich uczestników obrotu nieruchomościami – zarówno notariuszy, jak i sądów wieczystoksięgowych, prawników czy samych właścicieli nieruchomości.

W ocenie Sądu, poświadczenie notarialne zgodności odpisu z oryginałem nie czyni z takiego dokumentu pełnoprawnej podstawy wpisu. Wymagana jest oryginalna forma dokumentu, spełniająca wszystkie wymogi formalne określone w przepisach prawa

Praktyczne konsekwencje

Decyzja Sądu Najwyższego oznacza, że sądy wieczystoksięgowe powinny odmawiać dokonania wpisów opartych wyłącznie na odpisach dokumentów poświadczonych przez notariusza. Osoby składające wnioski o wpis – czy to dotyczące przeniesienia własności, ustanowienia hipoteki, służebności czy innych praw rzeczowych – muszą zatem pamiętać, by załączać oryginały dokumentów wymaganych do wpisu lub wypisy aktów notarialnych, a nie ich poświadczone kopie.

Podsumowanie

Uchwała Sądu Najwyższego z 11 lipca 2025 r. (sygn. III CZP 10/25) porządkuje dotychczasową praktykę i jasno wskazuje, że tylko dokumenty w oryginalnej, wymaganej formie mogą stanowić skuteczną podstawę wpisu w księdze wieczystej. Odpis poświadczony za zgodność z oryginałem przez notariusza nie spełnia tych wymogów i nie może być uznany za dokument uprawniający do dokonania wpisu.