Czy zabieg medycyny estetycznej stanowi świadczenie zdrowotne?
Medycyna estetyczna stanowi prężnie rozwijającą się w ostatnim czasie branżę, o czym świadczy w szczególności ilość nowo powstałych gabinetów kosmetycznych. Mając to na uwadze, pojawia się coraz więcej wątpliwości w zakresie stosowania przy wykonywaniu zabiegów estetycznych między innymi ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2021 r. poz. 711, dalej: u.d.l.) czy ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2020 r. poz. 849, dalej: u.p.p.).
Rozważając powyższe, w pierwszej kolejności należy wyjść od definicji świadczeń zdrowotnych, ponieważ w świetle obowiązujących przepisów na ich udzielaniu polega działalność lecznicza, do której należy stosować ww. ustawy. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 10 u.d.l. świadczenia zdrowotne to działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania. Jednocześnie należy zauważyć, iż przepisy nie zawierają definicji legalnej medycyny estetycznej, która dotychczas nie została oficjalnie określona. Istotne w kwestii świadczeń wykonywanych w gabinetach medycyny estetycznej może być stanowisko Naczelnej Izby Lekarskiej, która wypowiedziała się w temacie „Medycyna estetyczna – standardy i bezpieczeństwo”:
W ocenie Naczelnej Rady Lekarskiej uznanie zabiegów medycyny estetycznej za działalność, która może być wykonywana tylko przez osoby posiadające prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty zapewni pacjentom możliwość korzystania z bezpiecznych i opartych na aktualnej wiedzy medycznej świadczeń medycyny estetycznej.
Uzgodniono następującą definicję medycyny estetycznej:
„Medycyna estetyczna jest zespołem świadczeń zdrowotnych, wiążących się z ingerencją w tkanki ludzkie, wykonywanych przez lekarzy i lekarzy dentystów, służącym przywracaniu lub poprawie fizycznego, umysłowego i społecznego samopoczucia pacjenta, poprzez poprawę jego wyglądu.
Zaproponowano rozważenie nowelizacji:
- Ustawy o działalności leczniczej
- Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
- Ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty w celu potwierdzenia przyjętej definicji.
Stwierdzono też, że:
- świadczenia zdrowotne z zakresu medycyny estetycznej, mogą być wykonywane przez lekarzy, zgodnie z posiadanymi kompetencjami i aktualną wiedzą medyczną,
- do czasu wprowadzenia poprawek do wymienionych aktów prawnych, proponowane jest przyjęcie przez NRL stanowiska odnoszącego się do opisanego zakresu.
Mając jednak na uwadze chwilowy brak ustawowych regulacji dotyczących branży beauty, pojawia się coraz więcej wątpliwości jak traktować zabiegi medycyny estetycznej. Stanowisko NRL zakłada, że powinny być one traktowane jako świadczenia zdrowotne, a co za tym idzie należałoby do nich stosować przepisy między innymi o dokumentacji medycznej, czy prawach pacjenta, który obecnie został przecież zdefiniowany w u.p.p. jako osoba zwracająca się o udzielenie świadczeń zdrowotnych lub korzystającą ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych lub osobę wykonującą zawód medyczny. Istotne jest jednak, iż co do zasady zabiegi estetyczne nie służą zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia, a jedynie celom wizualnym, więc generalnie należy uznać, że nie stanowią świadczeń zdrowotnych. Kluczowe jest więc sprecyzowanie celu konkretnego zabiegu, co pozwoli na ustalenie konieczności stosowania ustaw dotyczących świadczeń zdrowotnych do zabiegów medycyny estetycznej, w tym również konieczność rejestracji w Rejestrze Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą.
W przypadku pytań pozostajemy do Państwa dyspozycji.