25 sierpnia 2021 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Celem nowelizacji jest wprowadzenie w obowiązujących regulacjach niezbędnych zmian służących uwzględnieniu treści wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które zapadły w sprawach polskich, tj. C-176/17 Profi Credit Polska (Dz.U.UE.C.408 od 12.11.2018, str.20), C-545/17 Pawlak (Dz. Urz. UE C 187 z 03.06.2019, str. 19) w połączonych sprawach C-419/18 i C-483/18 Profi Credit Polska (Dz. Urz. UE C 10 z 13.01.2020, str. 14) oraz w sprawie niemieckiej, tj. C-670/15 Šalplachta (Dz.U.UE.C.309 od 18.09.2017, str.6).

Zgodnie z przyjętymi zmianami:

1. oddanie pisma procesowego w formie przesyłki poleconej w polskiej placówce pocztowej operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe lub w placówce podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej będzie równoznaczne z wniesieniem go do sądu,

2. w nakazie zapłaty sąd nakaże pozwanemu, aby w terminie oznaczonym w nakazie zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami albo wniósł środek zaskarżenia, przy czym termin ten będzie wynosił:

• dwa tygodnie od dnia doręczenia nakazu w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, gdy doręczenie nakazu pozwanemu ma mieć miejsce w kraju;

• miesiąc od dnia doręczenia nakazu w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, gdy doręczenie nakazu pozwanemu ma mieć miejsce poza granicami kraju na terytorium Unii Europejskiej;

• miesiąc od dnia doręczenia nakazu w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym, gdy doręczenie nakazu pozwanemu ma mieć miejsce na terytorium Unii Europejskiej;

• trzy miesiące od dnia doręczenia nakazu, w przypadku gdy doręczenie nakazu ma mieć miejsce poza terytorium Unii Europejskiej,

– zaś jeżeli po wydaniu nakazu zapłaty okaże się, że doręczenie nakazu zapłaty ma nastąpić w miejscu, które uzasadnia oznaczenie innego terminu, niż termin oznaczony w wydanym nakazie, sąd z urzędu wyda postanowienie, którym zmieni nakaz w stosownym zakresie,

3. w postępowaniu o wydanie nakazu zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla lub czeku, jeżeli dłużnikiem jest konsument, niezbędne będzie przedstawienie wraz z pozwem również umowy, z której wynika roszczenie zabezpieczone wekslem, wraz z deklaracją wekslową i załącznikami, zaś w treści pozwu skierowanego przeciwko osobie fizycznej konieczne będzie zamieszczenie oświadczenia o tym, czy roszczenie dochodzone pozwem powstało w związku z umową zawartą z konsumentem,

4. jeżeli do pozwu nie zostanie dołączony oryginał weksla lub czeku lub w treści pozwu nie zostanie zamieszczone oświadczenie, o którym mowa powyżej, przewodniczący wezwie powoda do ich złożenia pod rygorem zwrotu pozwu na podstawie art. 130 k.p.c.,

5. Sąd będzie mógł skazać na grzywnę powoda, jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika, który w złej wierze lub wskutek niezachowania należytej staranności złożył niezgodne z prawdą oświadczenie, o którym mowa powyżej, że roszczenie dochodzone pozwem nie powstało w związku z umową zawartą z konsumentem.

Uchwalona ustawa wprowadza również zmianę w:

• ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, wskazującą, iż w przypadku wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym, który został wydany przeciwko konsumentowi, od pozwanego konsumenta pobiera się opłatę nie większą niż 750 złotych,

•  ustawie z dnia 28 kwietnia 1936 r. – Prawo wekslowe dotyczącą zasad wręczania weksli w związku z umowami zawieranym przez przedsiębiorców z konsumentami – weksel wręczony przedsiębiorcy w celu spełnienia lub zabezpieczenia wierzytelności, która wynika z umowy zawartej z konsumentem, powinien zawierać zastrzeżenie „nie na zlecenie” lub inne równoznaczne (w razie przyjęcia przez przedsiębiorcę, w powyższych okolicznościach, weksla niezawierającego zastrzeżenia „nie na zlecenie” lub innego równoznacznego i przeniesienia takiego weksla na inną osobę przedsiębiorca będzie zobowiązany do naprawienia poniesionej przez wystawcę weksla szkody przez zapłatę weksla, zaś taka odpowiedzialność przedsiębiorcy względem wystawcy weksla będzie istniała także, gdy weksel znajdzie się w posiadaniu innej osoby wbrew woli przedsiębiorcy). Ponadto przedsiębiorca będzie zobowiązany niezwłocznie po spełnieniu świadczenia wynikającego z umowy zawartej z konsumentem zwrócić weksel jego wystawcy,

• ustawie z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń, wprowadzając regulację dotyczącą penalizacji karą grzywny zachowania polegającego na przyjmowaniu od konsumenta weksla niezawierającego zastrzeżenia „nie na zlecenie” lub innego równoznacznego w celu spełnienia lub zabezpieczenia świadczenia wynikającego z umowy zawartej z konsumentem. Jeżeli przedsiębiorcą jest podmiot niebędący osobą fizyczną, odpowiedzialność przewidzianą powyżej ponosić będzie osoba kierująca przedsiębiorstwem lub osoba upoważniona do zawierania umów z konsumentami.

• ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1913) poprzez dodanie art. 15c w brzmieniu: „Art. 15c. Czynem nieuczciwej konkurencji jest naruszenie zakazu praktyk ograniczających konkurencję w rozumieniu art. 6 (zakaz zawierania antykonkurencyjnych porozumień) i art. 9 (zakaz nadużywania pozycji dominującej) ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275), a także art. 101 (zachowania niezgodne z rynkiem wewnętrznym) i art. 102 (zakaz nadużywania pozycji dominującej) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.”,

• ustawie z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonym w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz o prawie pomocy w celu ugodowego załatwienia sporu przed wszczęciem takiego postępowania poprzez wskazanie, iż zwolnienie od wydatków w zakresie postępowań objętych zakresem powyższej ustawy obejmuje również zwrot poniesionych przez wnioskodawcę kosztów tłumaczenia dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia wniosku o przyznanie prawa pomocy,

• ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim celem dostosowania zapisów jej zapisów do zmian wprowadzanych nowelizacją.

Mając na uwadze powyższe, domniemanie wniesienia pisma do sądu w dniu nadania przesyłki u operatora będzie dotyczyło tylko przesyłek poleconych, pismo będzie można nadać nie tylko w placówce operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne, ale również w placówce podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie UE, w określonych przypadkach zostanie przedłużony termin na odwołanie od nakazu zapłaty oraz wprowadzone zostaną zmiany dotyczące postępowania nakazowego w sprawach przeciwko konsumentom.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia (do dnia 31 sierpnia 2021 r. nie została ogłoszona). W sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie powyższych zmian, w których przed dniem wejścia ich w życie został wydany nakaz zapłaty, stosuje się art. 480[2] § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 19 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w brzmieniu dotychczasowym. Ponadto w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowelizacji, stosuje się art. 16 ust. 1 zdanie drugie ustawy w sprawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonym w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz o prawie pomocy w celu ugodowego załatwienia sporu przed wszczęciem takiego postępowania, w brzmieniu nadanym nowo uchwaloną ustawą. Co istotne, do weksli wystawionych przed dniem wejścia w życie nowelizacji stosuje się przepisy dotychczasowe.

W przypadku pytań pozostajemy do Państwa dyspozycji.