Majątek spółki jawnej stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia – art. 28 k.s.h. Wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego. Jeżeli wskutek poniesionej przez spółkę straty udział kapitałowy wspólnika został uszczuplony, zysk przeznacza się w pierwszej kolejności na uzupełnienie udziału wspólnika. Ponadto, co do zasady wspólnik ma prawo żądać corocznie wypłacenia odsetek w wysokości 5% od swojego udziału kapitałowego, nawet gdy spółka poniosła stratę – zob. art. 52 i art. 53 k.s.h.

Przyjąć należy, że jeżeli wspólnicy postanowią nie wypłacać sobie zysku (i odpowiednio odsetek od udziału kapitałowego) po upływie danego roku obrotowego, następuje odroczenie wymagalności roszczeń wspólników o wypłatę zysku. W takim przypadku wspólnicy nie uzyskują kolejnego przychodu do opodatkowania. Zysk spółki powstał w związku z prowadzoną w ciągu roku działalnością gospodarczą, w związku z którą każdy ze wspólników odprowadzał zaliczki na poczet podatku dochodowego. Przyjęcie, że pozostawienie swojego udziału w zysku w spółce stanowi przychód dla pozostałych wspólników (a więc że każdy wspólnik ma przychód z tytułu możliwości korzystania z zysku przypadającego pozostałym wspólnikom) prowadziłoby do podwójnego opodatkowania podatkiem dochodowym de facto tych samych dochodów (osiągniętych przez każdego ze wspólników z tytułu przysługującego mu udziału w zysku spółki). Podobny pogląd przestawiony został w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej z up. Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu dnia 17 grudnia 2012 roku ILPB1/415-928/12-2/AP, w której uznano, iż fakt powzięcia uchwały o pozostawieniu zysku w spółce osobowej (jawnej lub komandytowej) i przeznaczeniu go na działalność spółki nie skutkuje powstaniem dochodu (przychodu) do opodatkowania.

Samo odroczenie wypłaty zysków (i odpowiednio odsetek od udziału kapitałowego) nie będzie skutkować obowiązkiem zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 1 pkt 1 lit. b i lit. k ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j.: Dz. U. z 2010 r., nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają m. in. umowy pożyczki i umowy spółki. W przypadku spółek osobowych za zmianę umowę spółki mogącą wywołać obowiązek zapłaty PCC uważa się wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania. Odroczenie wypłaty zysku nie jest tożsame z podwyższeniem wkładu wspólników. Inaczej byłoby gdyby wspólnicy postanowili o definitywnym pozostawieniu pieniędzy w spółce, przeznaczając je właśnie na podwyższenie wkładów (na podwyższenie tzw. kapitału podstawowego). W takim przypadku mielibyśmy do czynienia z podwyższeniem wkładów podlegającym PCC.

Odroczenie wypłaty zysków w nie jest także pożyczką. Podobnie jeżeli strony umowy sprzedaży przesuną termin płatności ceny, nie dochodzi do zawarcia umowy pożyczki. A jedynie do odroczenia płatności. Tak samo jest w analizowanym przypadku. W tym miejscu warto wskazać tytułem przykładu, że w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej z up. MF przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu dnia 3 listopada 2010 roku, ILPB2/436-162/10-8/MK zaakceptowano pogląd, że czynność polegająca na przeznaczeniu całości lub części wypracowanego przez spółkę jawną zysku na kapitał zapasowy lub jedynie na zatrzymaniu tego zysku w spółce bez wskazywania jego przeznaczenia nie jest przedmiotem podatku od czynności cywilnoprawnych, zatem nie podlega temu podatkowi.

Dla porządku zaznaczyć warto, że istnieje pewne faktyczne podobieństwo pomiędzy tymczasowym pozostawieniem przez wspólników w spółce jawnej niepodzielonego zysku a pożyczką czy nieodpłatnym świadczeniem wspólnika na rzecz spółki (rodzącymi obowiązki podatkowe) i nie można mieć całkowitej pewności, że przytoczone powyżej poglądy, podzielone co do zasady w powołanych przykładowych rozstrzygnięciach organów podatkowych, będą jednolicie podzielane na przestrzeni kolejnych lat przez wszelkie organy podatkowe.