Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu – ważne zmiany dla przedsiębiorców
Już 30 listopada 2019 r. wchodzą w życie zmiany ogłoszone 30 października 2019 r. ustawą z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2019 r. poz. 2088) (dalej: nowelizacja). Wdraża ona w pełni do polskiego porządku prawnego normy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.
W świetle proponowanych zmian, w przypadku stwierdzenia naruszenia przez instytucję obowiązaną obowiązków, o których mowa w art. 147 lub art. 148 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2019 r. poz. 1115) (dalej: ustawa), Generalny Inspektor Informacji Finansowej, Prezes Narodowego Banku Polskiego lub Komisja Nadzoru Finansowego może nałożyć karę pieniężną do wysokości 1 000 000 zł. nie tylko na osobę odpowiedzialną za wdrażanie obowiązków określonych w ustawie wyznaczoną spośród członków zarządu lub innego organu zarządzającego, ale również na:
- kadrę kierowniczą wyższego szczebla,
- pracownika zajmującego kierownicze stanowisko odpowiedzialnego za zapewnienie zgodności działalności instytucji obowiązanej oraz jej pracowników i innych osób wykonujących czynności na rzecz tej instytucji obowiązanej z przepisami ustawy.
Należy mieć na uwadze, iż zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 9 ustawy, mówiąc o kadrze kierowniczej wyższego szczebla rozumie się przez to członka zarządu, dyrektora lub pracownika instytucji obowiązanej posiadającego wiedzę z zakresu ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu związanego z działalnością instytucji obowiązanej oraz podejmującego decyzje mające wpływ na to ryzyko.
Zgodnie z uzasadnieniem projektu nowelizacji, powyższa zmiana była konieczna, gdyż: „W dotychczasowym brzmieniu ustawy przewidziano możliwość nałożenia kary administracyjnej jedynie na osoby wyznaczone na podstawie art. 7 ustawy, pomijając możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności przedstawicieli kadry kierowniczej wyznaczonych na podstawie art. 6 oraz art. 8 ustawy. Prawidłowa i pełna implementacja art. 58 ust. 3 dyrektywy 2015/849 wymaga uzupełnienia art. 154 ust. 1 ustawy o możliwość nałożenia kary także na osoby wymienione w art. 6 oraz art. 8 ustawy”.
Kolejne zmiany dotyczą przedsiębiorców, którzy świadczą usługi polegające na: tworzeniu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, pełnieniu funkcji członka zarządu lub umożliwianiu innej osobie pełnienia tej funkcji lub podobnej funkcji w osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, zapewnianiu siedziby, adresu prowadzenia działalności lub adresu korespondencyjnego oraz innych pokrewnych usług osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, działaniu lub umożliwieniu innej osobie działania jako powiernik trustu, który powstał w drodze czynności prawnej, działaniu lub umożliwieniu innej osobie działania jako osoba wykonująca prawa z akcji lub udziałów na rzecz podmiotu innego niż spółka notowana na rynku regulowanym podlegającym wymogom dotyczącym ujawniania informacji zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub podlegająca równoważnym standardom międzynarodowym (art. 2 ust. 1 pkt 16 ustawy). Mając na uwadze nowelizację, osoby fizyczne będące beneficjentami rzeczywistymi oraz zajmujące stanowiska kierownicze u wskazanych wyżej przedsiębiorców, są zobowiązane posiadać wiedzę lub doświadczenie w zakresie ich działalności. Warunek ten uznaje się za spełniony w szczególności w przypadku:
- ukończenia szkolenia lub kursu obejmujących prawne lub praktyczne zagadnienia związane ze świadczeniem usług, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 16, lub
- wykonywania, przez okres co najmniej roku, czynności związanych ze świadczeniem usług, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 16
– potwierdzonych odpowiednimi dokumentami.
Co istotne, osoby fizyczne o których mowa powyżej, są obowiązane spełnić wspomniany warunek wiedzy lub doświadczenia nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, tj. do dnia 29 lutego 2020 r. Osoba fizyczna, która nie dopełni obowiązku przedstawienia dokumentu potwierdzającego spełnianie omawianego warunku, podlega karze pieniężnej do wysokości 10 000 zł.
W przypadku pytań dotyczących omówionych powyżej zagadnień, pozostajemy do Państwa dyspozycji.