Złożenie wniosku egzekucyjnego po śmierci dłużnika – czy wierzyciel zapłaci opłatę egzekucyjną?

W dniu 5 kwietnia 2024 r. Sąd Najwyższy podjął istotną uchwałę dotyczącą kosztów postępowania egzekucyjnego, które może być wszczęte na wniosek wierzyciela wobec zmarłego dłużnika.

Zgodnie z uchwałą, złożenie przez wierzyciela wniosku o wszczęcie egzekucji przeciwko osobie zmarłej może zostać uznane za oczywiście niecelowe wszczęcie postępowania egzekucyjnego w rozumieniu art. 30 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (tj. Dz. U. z 2024 r., poz. 377).

Co oznacza „oczywiście niecelowe” postępowanie?

Przepis ten stanowi podstawę do nałożenia na wierzyciela opłaty egzekucyjnej w sytuacji, gdy jego działania skutkują nieuzasadnionym uruchomieniem procedury komorniczej. W tym kontekście, jeśli wierzyciel składa wniosek egzekucyjny mimo tego, że dłużnik już nie żyje, komornik może uznać takie działanie za niecelowe, ponieważ postępowanie egzekucyjne wobec osoby zmarłej nie może być skutecznie prowadzone.

Konsekwencje dla wierzycieli

Uchwała Sądu Najwyższego ma istotne znaczenie praktyczne – wierzyciele, którzy bez sprawdzenia aktualnego statusu dłużnika składają wniosek o egzekucję, muszą liczyć się z obowiązkiem pokrycia kosztów postępowania. Opłata egzekucyjna, o której mowa w art. 30, ma charakter sankcyjny i może być nałożona, nawet jeśli egzekucja nie dojdzie do skutku z powodu braku możliwości jej prowadzenia.

Wnioski praktyczne

Przed złożeniem wniosku o wszczęcie egzekucji, wierzyciel powinien upewnić się, że dłużnik żyje i jest zdolny do uczestniczenia w postępowaniu egzekucyjnym. W razie wątpliwości warto zasięgnąć informacji np. z rejestru PESEL. Zignorowanie tej kwestii może skutkować niepotrzebnymi kosztami.