Oznakowanie produktów spożywczych
Znakowanie produktów spożywczych ma bardzo duże znaczenie. Podawanie odpowiednich informacji na
temat cech żywności na etykiecie czy opakowaniu służy przede wszystkim skutecznej ochronie zdrowia konsumentów. Poza tym, umożliwia im podejmowanie w pełni świadomych wyborów pośród bardzo
szerokiego asortymentu produktów spożywczych, które znajdują się na rynku, jak również ich bezpieczne
stosowanie.
Jakie akty prawne regulują kwestię oznakowania produktów spożywczych?
Podstawowymi aktami prawnymi regulującymi kwestię znakowania środków spożywczych są: rozporządzenie Parlamentu europejskiego i Rady (UE) NR 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 304/18), ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1448).
Co musi zawierać oznakowanie żywności?
W oznakowaniu środków spożywczych obowiązkowe jest podanie:
– nazwy żywności.
– wykazu składników,
– wszelkich składników lub substancji powodujących alergie lub reakcje nietolerancji,
– ilości określonych składników lub kategorii składników,
– ilości netto żywności.
– daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia,
– wszelkich specjalnych warunków przechowywania lub warunków użycia,
– nazwy lub firmy i adresu podmiotu prowadzącego przedsiębiorstwo spożywcze,
– odpowiedzialnego za informacje na temat żywności,
– kraju lub miejsca pochodzenia w określonych przypadkach,
– instrukcji użycia, w przypadku gdy w razie braku takiej instrukcji odpowiednie użycie danego
– środka spożywczego byłoby utrudnione,
– w odniesieniu do napojów o zawartości alkoholu większej niż 1,2% objętościowo – rzeczywistej
– zawartości objętościowej alkoholu,
– informacji o wartości odżywczej (art. 9 ust. 1 rozporządzenia).
Powyższe dane szczegółowe są określane słownie i liczbowo. Dodatkowo można je wyrazić za pomocą piktogramów lub symboli.
Muszą one być łatwo dostępne w odniesieniu do każdego środka spożywczego, a w przypadku żywności opakowanej muszą znajdować się bezpośrednio na opakowaniu lub na załączonej do niego etykiecie (art. 12 ust. 1 oraz ust. 2 rozporządzenia).
Konieczne jest ich umieszczone w widocznym miejscu w taki sposób, aby były dobrze widoczne, wyraźnie czytelne oraz, w stosownych przypadkach, nieusuwalne. Nie mogą być w żaden sposób ukryte, zasłonięte, pomniejszone ani przerwane jakimikolwiek innymi nadrukami, ilustracjami czy innym materiałem (art. 13 ust. 1 rozporządzenia).
Dane szczegółowe należy umieścić na opakowaniu lub etykiecie w sposób zapewniający wyraźną czytelność, przy użyciu czcionki o wysokości co najmniej 1,2 mm w odniesieniu do małych liter. Pozostałe powinny być proporcjonalnie większe. W przypadku mniejszych opakowań lub pojemników, można użyć czcionki o rozmiarze 0,9 mm. Nazwa żywności, ilość netto oraz rzeczywista zawartość objętościowa alkoholu muszą znajdować się w tym samym polu widzenia (art. 13 ust. 1 – 6 rozporządzenia).
Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia dodatkowo wskazuje, iż środki spożywcze wprowadzane do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej muszą być oznakowane w języku polskim. Środki spożywcze mogą być ponadto oznakowane w innych językach (art. 48 ust. 2) .