Ministerstwo Finansów w dniu 24.08.2018 ujawniło projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Projekt ten obejmuje szereg zmian, które niebawem mogą wejść w życie.

Pierwszą z nich ma być nowy rodzaj podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest on potocznie znany jako podatek od wyjścia, ale w projekcie otrzymał nazwę – Podatek od dochodów z niezrealizowanych zysków.

Podstawą opodatkowania ma być:

• suma dochodów z niezrealizowanych zysków ustalonych dla poszczególnych składników majątku, jednak w przypadku przeniesienia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części dochód z niezrealizowanych zysków będzie dotyczył całego przedsiębiorstwa.

Ustalenie sumy dochodów z niezrealizowanych zysków dla poszczególnych składników majątków  może nastąpić w dwojaki sposób:

• zgodnie z art. 19 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w przypadku składników majątku osobistego oraz papierów wartościowych i składników majątku, z których przeniesieniem nie wiąże się zmiana istotnych ekonomicznie funkcji, aktywów, lub ryzyk;
• w drodze oszacowania, stosując metody określone w art. 25 ust. 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w pozostałych przypadkach.

Podstawowa stawka podatku ma wynosić bazowo 19% podstawy opodatkowania – gdy ustalana jest wartość podatkowa składnika majątku lub 3% podstawy opodatkowania – gdy nie ustala się wartości podatkowej składnika majątku.

Zatem podatek ten będzie płacony w momencie, gdy:

• dojdzie do przeniesienia składnika majątku poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• zmiany rezydencji podatkowej przez podatnika podlegającego w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że w obu przypadkach Rzeczpospolita Polska w całości lub części musi utracić prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia tego składnika majątku, a jednocześnie przenoszony składnik majątku musi pozostać własnością tego samego podmiotu.

Ważne jest, że w określonych przypadkach płatność podatku  będzie można rozłożyć na raty. W tym celu podatnik powinien wystąpić do właściwego naczelnika urzędu skarbowego

o rozłożenie na raty zapłaty całości lub części podatku należnego, na okres nie dłuższy

niż 5 lat licząc od końca roku podatkowego, w którym powstał obowiązek jego zapłaty.

Wyżej wskazane zmiany są wynikiem wdrażania dyrektywy Rady (UE) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r., która to ustanowiła przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania. Znamienne jest, że dyrektywa wprowadzała obowiązek ustanowienia tego rodzaju podatku, co do przedsiębiorców, jednak polski ustawodawca dąży do nałożenia obowiązku podatkowego również na osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej.

Planowane jest również wprowadzenie Podatku od dochodu pochodzącego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, którego stawka miałby wynosić 5% podstawy opodatkowania.

Samą podstawą opodatkowania będzie:

• iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według odpowiedniego wzoru.

Projekt ustawy jako kwalifikowane prawa własności intelektualnej podaje: rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo – rozwojowej:  prawo do wynalazku (patent), dodatkowe prawo ochronne na wynalazek, prawo ochronne na wzór użytkowy, prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, prawo z rejestracji topografii układu scalonego, dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub środek ochrony roślin, prawo z rejestracji produktu leczniczego i weterynaryjnego dopuszczone do obrotu, prawo z rejestracji nowych odmian roślin i ras zwierząt, prawo do programu komputerowego. Podatnicy, którzy zamierzaliby skorzystać z tego rodzaju opodatkowania, musieli by w prowadzonej ewidencji rachunkowej wyodrębnić każde przysługujące im kwalifikowane prawo własności intelektualnej.

Zmiany mają się pojawić także w zasadach opodatkowania samochodów osobowych. Przedsiębiorcy używający samochodu należącego do przedsiębiorstwa, tylko do celów służbowych będą musieli dodatkowo prowadzić ewidencję przebiegu jak w podatku VAT i będzie to jedyny przypadek uprawniający do odliczenia 100% kosztów. Co więcej, jeżeli taki samochód będzie wykorzystywany do celów prywatnych i służbowych, to odliczyć będzie można tylko 50% jego kosztów. Jeżeli jednak do celów służbowych będzie wykorzystany samochód prywatny, to odliczyć będzie można tylko 20% jego kosztów. Istotne jest to, że dwóch ostatnich przypadkach nie istnieje obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu. Podniesiony ma zostać również limit amortyzacji samochodów osobowych z  20 000 euro do 150 000 zł. Jednocześnie projekt przewiduje, że w przypadku zaliczenia kosztów umowy leasingu  do kosztów podatkowych, to nieważna będzie faktyczna wartość samochodu, a proporcja wartości leasingowanego samochodu do kwoty 150.000 zł

Warto również zaznaczyć, że Ministerstwo Finansów przygotowując nowelizacje chce wprowadzić nową stawkę CIT dla małych i średnich przedsiębiorstw. Nowa stawka miałaby wynosić 9%. Taki ruch ze strony Ministerstwa Finansów ma stanowić  realizację rządowej Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.

Projekt w dniu 25 września wpłynął do Sejmu, a 28 września został skierowany do I czytania. Składa się ze 155 stron, ale samo uzasadnienie z 202.

pod redakcją r. pr. Marcina Milewskiego