Pracownicze plany kapitałowe
Pracownicze plany kapitałowe – część 2
Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1342, dalej: ustawa) określiła zasady gromadzenia środków w pracowniczych planach kapitałowych (dalej: PPK), zawierania umów o zarządzanie PPK i umów o prowadzenie PPK, finansowania i dokonywania wpłat do PPK oraz dokonywania wypłat transferowych, wypłat i zwrotu środków zgromadzonych w PPK.
W pierwszej kolejności warto podkreślić, że PPK został utworzony w celu systematycznego gromadzenia oszczędności przez uczestnika PPK z przeznaczeniem na wypłatę po osiągnięciu przez niego 60. roku życia oraz na inne cele określone w ustawie, zaś środki gromadzone w PPK stanowią prywatną własność uczestnika PPK. Jest to więc dobrowolny, prywatny system długoterminowego oszczędzania, dostępny dla wszystkich osób zatrudnionych.
Podmiot zatrudniający i uczestnik PPK finansują wpłaty podstawowe z własnych środków, zaś wysokość wpłat określa się procentowo od wynagrodzenia uczestnika PPK. Zgodnie z ogólną zasadą, wpłata finansowana przez uczestnika PPK wynosi 2% wynagrodzenia. Wyjątkowo może ona wynosić mniej niż 2% wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5% wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia. Możliwe jest także zadeklarowanie dodatkowej wpłaty w wysokości do 2% wynagrodzenia. Co istotne, podmiot zatrudniający ma obowiązek poinformowania uczestnika PPK o możliwości zadeklarowania wpłaty dodatkowej oraz o możliwości obniżenia wysokości wpłaty podstawowej. Wpłat dokonuje się, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał stosunek prawny wynikający z umowy o prowadzenie PPK.
Zgodnie z ustawą, maksymalny limit wpłat i dopłat możliwych do dokonania na wszystkie rachunki PPK uczestnika PPK wynosi w danym roku kalendarzowym równowartość w złotych kwoty 50 000 dolarów amerykańskich, według średniego kursu dolara amerykańskiego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień 31 grudnia roku poprzedzającego dany rok kalendarzowy. Po przekroczeniu tego limitu dalsze wpłaty i dopłaty na rachunek PPK uczestnika PPK nie są dokonywane.
Uczestnik PPK może w tym samym czasie być stroną więcej niż jednej umowy o prowadzenie PPK. ma również prawo zrezygnować z dokonywania wpłat do PPK na podstawie deklaracji złożonej podmiotowi zatrudniającemu w formie pisemnej.
W przypadku gdy uczestnik PPK zrezygnował z oszczędzania w PPK albo ustało zatrudnienie uczestnika PPK w podmiocie zatrudniającym, który w jego imieniu i na jego rzecz zawarł umowę o prowadzenie PPK, środki pozostają na rachunku PPK uczestnika PPK do czasu wypłaty, wypłaty transferowej lub zwrotu. Wypłata środków zgromadzonych na rachunku PPK uczestnika PPK następuje wyłącznie na złożony wybranej instytucji finansowej wniosek:
- uczestnika PPK po osiągnięciu przez niego 60. roku życia;
- uczestnika PPK, zgodnie z art. 98 ustawy (wypłata środków zgromadzonych na rachunku PPK na pokrycie wkładu własnego w związku z zaciągnięciem kredytu na budowę lub przebudowę budynku mieszkalnego lub mieszkania albo na nabycie nieruchomości), art. 100 ustawy (wypłata środków zgromadzonych na rachunku PPK w formie świadczenia małżeńskiego) lub art. 101 ustawy (wypłata części środków zgromadzonych na rachunku PPK w przypadku poważnego zachorowania).
Ponadto przewidziane zostało także wsparcie dla uczestników PPK ze strony państwa, tj.:
- jednorazowa wpłata powitalna: 250 zł dla każdego uczestnika PPK,
- coroczne dopłaty roczne: 240 zł dla każdego uczestnika PPK.
Generalnie ustawę stosuje się do:
- podmiotów zatrudniających, które zatrudniają co najmniej 250 osób zatrudnionych według stanu na dzień 31 grudnia 2018 r. – od dnia 1 lipca 2019 r.,
- podmiotów zatrudniających, które zatrudniają co najmniej 50 osób zatrudnionych według stanu na dzień 30 czerwca 2019 r. – od dnia 1 stycznia 2020 r.,
- podmiotów zatrudniających, które zatrudniają co najmniej 20 osób zatrudnionych według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. – od dnia 1 lipca 2020 r.,
- pozostałych podmiotów zatrudniających – od dnia 1 stycznia 2021 r.
Umowy o prowadzenie PPK podmiot zatrudniający ma obowiązek zawrzeć w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po upływie:
- 3 miesięcy od dnia, o którym mowa odpowiednio w pkt 1, 3 i 4 powyżej,
- 9 miesięcy od dnia, o którym mowa w pkt 2 powyżej,
– w imieniu i na rzecz osoby będącej w tym dniu osobą zatrudnioną, chyba że osoba ta przed upływem tego terminu złoży deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Umowy o zarządzanie PPK podmiot zatrudniający zawiera nie później niż 10 dni roboczych przed upływem terminów, o których mowa powyżej. Należy mieć na uwadze, że do okresu zatrudnienia pracownika wlicza się okresy zatrudnienia z poprzednich 12 miesięcy, które miały miejsce w podmiocie zatrudniającym, a także okresy zatrudnienia w innych podmiotach zatrudniających, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podmiot zatrudniający jest następcą prawnym w stosunkach prawnych nawiązanych przez podmiot zatrudniający, który poprzednio zatrudniał osobę zatrudnioną.
Jeżeli podmiot zatrudniający nie dopełni obowiązku zawarcia umowy o prowadzenie PPK nie później niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin 3 miesięcy zatrudnienia, przyjmuje się, że w pierwszym dniu po upływie tego terminu z mocy prawa powstał stosunek prawny wynikający z umowy o prowadzenie PPK pomiędzy osobą zatrudnioną a instytucjami finansowymi, z którymi podmiot zatrudniający zawarł umowę o zarządzanie PPK. Umowę o prowadzenie PPK uważa się za zawartą na warunkach wynikających z umowy o zarządzanie PPK.
Co istotne, kto, jako podmiot zatrudniający albo osoba obowiązana do działania w imieniu podmiotu zatrudniającego, nie dopełnia obowiązku zawarcia umowy o zarządzanie PPK w przewidzianym przepisami terminie, podlega karze grzywny w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń u danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego.
Dodatkowo kto, jako podmiot zatrudniający albo osoba obowiązana do działania w imieniu podmiotu zatrudniającego:
- nie dopełnia obowiązku zawarcia w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej umowy o prowadzenie PPK w przewidzianym terminie,
- nie dopełnia obowiązku dokonywania wpłat do PPK w przewidzianym przepisami terminie,
- nie zgłasza wymaganych ustawą danych lub zgłasza nieprawdziwe dane albo udziela w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawia ich udzielenia,
- nie prowadzi dokumentacji związanej z obliczaniem wpłat do PPK
– podlega karze grzywny w wysokości od 1000 zł do 1 000 000 zł.
Przeczytaj także:
W przypadku pytań pozostajemy do Państwa dyspozycji: https://partnersinlaw.pl – kancelaria radcowska w Warszawie.