Przewozy regularne osób po 2016 roku
W obecnym stanie prawnym ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym
(t. j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 1414 ze zm.; dalej: u.t.d.) przewiduje m. in. wymóg uzyskania zezwolenia na wykonanie zawodu przewoźnika drogowego (przez 15 sierpnia 2013 roku była to licencja na wykonywanie transportu drogowego) – zob. art. 5 u.t.d. Niezależnie od tego ustawa wymaga uzyskania zezwolenia na wykonywanie przewozów regularnych i przewozów regularnych specjalnych w krajowym transporcie drogowym – zob. art. 18 u.t.d. Z początkiem 2017 roku znacznie zmienią się regulacje prawne w zakresie transportu. Wejdą wtedy w życie istotne nowe przepisy ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r., nr 5, poz. 13 ze zm.; dalej: u.p.t.z., której znaczna część obowiązuje już obecnie). Jednocześnie zmianie ulegną przepisy u.t.d.
Zgodnie z art. 30 u.p.t.z. przewóz osób w zakresie publicznego transportu zbiorowego niebędący przewozem o charakterze użyteczności publicznej będzie mógł być wykonywany przez przedsiębiorcę po dokonaniu zgłoszenia o zamiarze wykonywania takiego przewozu do organizatora właściwego ze względu na obszar lub zasięg przewozów i wydaniu przez tego organizatora potwierdzenia zgłoszenia przewozu.
Zgłoszenie powinno zawierać:
1) imię i nazwisko oraz miejsce zamieszkania, a w przypadku osoby prawnej nazwę i siedzibę przedsiębiorcy, numer identyfikacji statystycznej (REGON) oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP);
2) określenie proponowanej linii komunikacyjnej, na której ma odbywać się przewóz, oraz długości tej linii w kilometrach;
3) wskazanie zamierzonego okresu wykonywania przewozu.
Do zgłoszenia dołączać się będzie:
1) proponowany rozkład jazdy zawierający przystanki komunikacyjne lub dworce:
a) o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 7, czyli przystanki komunikacyjne i dworce, których właścicielem lub zarządzającym nie jest jednostka samorządu terytorialnego, udostępnione dla wszystkich operatorów i przewoźników,
b) wskazane w uchwale, o której mowa w art. 15 ust. 2, czyli w uchwale organu jednostki samorządu terytorialnego określającej zasady korzystania z przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, udostępnionych dla operatorów i przewoźników,
2) informację o środkach transportu, którymi przedsiębiorca zamierza wykonywać przewóz,
3) potwierdzenie uzgodnienia zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych położonych w granicach administracyjnych miast i dworców dokonane z ich właścicielami lub zarządzającymi,
4) kserokopię dokumentów potwierdzających posiadanie uprawnień do prowadzenia działalności w zakresie przewozu osób, odpowiednio do rodzaju przewozu,
5) odpis z rejestru przedsiębiorców albo z ewidencji działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 33 u.p.t.z. organizator będzie odmawiać wydania, w drodze decyzji administracyjnej, potwierdzenia zgłoszenia przewozu, jeżeli wcześniej organizatorowi przewozu cofnięto potwierdzenie zgłoszenia przewozu i nie upłynęły 2 lata od dnia wydania ostatecznej decyzji o cofnięciu potwierdzenia zgłoszenia przewozu. Informacje o przedsiębiorcach, względem których została wydana ostateczna decyzja o cofnięciu potwierdzenia zgłoszenia przewozu będą gromadzone w Centralnej Ewidencji Przewoźników.
Warto dodać, że w myśl art. 43 ust. 1 u.p.t.z. zarządzanie publicznym transportem zbiorowym przez organizatora polega w szczególności na zatwierdzaniu rozkładów jazdy oraz dokonywaniu ich aktualizacji w przypadku przewozów wykonywanych na podstawie potwierdzenia zgłoszenia przewozu. Od dnia 1 stycznia 2017 roku zaczną obowiązywać też niektóre ( § 3 ust. 1 pkt 5 i ust. 4 oraz § 6 ust. 3 pkt 2) nowe przepisy rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy (Dz. U. z 2012 r., poz. 451). Zgodnie z nimi w rozkładzie jazdy trzeba będzie określać także: drogę przejazdu z uwzględnieniem:
a) odległości w kilometrach pomiędzy przystankami komunikacyjnymi,
b) długości poszczególnych odcinków drogi przejazdu na obszarze każdego z województw, przez których obszar przebiega linia komunikacyjna – w przypadku międzywojewódzkich przewozów pasażerskich w transporcie drogowym,
c) kategorii dróg na poszczególnych odcinkach linii komunikacyjnej;
Wskazaną drogę przejazdu powinno określać się:
– na drogach krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych – na podstawie kilometrażu ustalonego dla danej kategorii drogi, a w razie jego braku – z uwzględnieniem odległości rzeczywistej w kilometrach,
– na drogach wewnętrznych – z uwzględnieniem odległości rzeczywistej w kilometrach
podanych z dokładnością do 0,1 km, między poszczególnymi przystankami komunikacyjnymi.
A weryfikacja rozkładu jazdy w zakresie proponowanej drogi przejazdu oraz proponowanych dni, godzin przyjazdu lub odjazdu środków transportowych danego przewoźnika na poszczególnych przystankach komunikacyjnych albo częstotliwości ich kursowania polegać ma na sprawdzeniu:
a) poprawności przyjętych odległości między przystankami komunikacyjnymi i długości linii komunikacyjnej,
b) prawidłowości obliczenia czasu jazdy i przejazdu między przystankami komunikacyjnymi i dworcami, z uwzględnieniem obowiązujących ograniczeń w ruchu drogowym na danej drodze,
c) prawidłowości obliczenia czasu jazdy i przejazdu dla poszczególnych kursów, z uwzględnieniem obowiązujących ograniczeń w ruchu drogowym na danej drodze i czasu postoju środka transportowego na przystankach komunikacyjnych niezbędnego do wsiadania i wysiadania pasażerów, oraz
d) prawidłowości obliczenia prędkości technicznej.
Także po 1 stycznia 2017 roku funkcjonować będę zezwolenia na wykonywanie przewozów regularnych specjalnych w krajowym transporcie drogowym – zob. art. 18 u.t.d. w brzmieniu obowiązującym od stycznia 2017 roku.
Działalność w zakresie krajowego regularnego przewozu osób może być podejmowana i wykonywana na podstawie przepisów dotychczasowych, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2016 r., w krajowym transporcie drogowym. Zezwolenia na podejmowanie i wykonywanie działalności w zakresie krajowego regularnego przewozu osób w transporcie drogowym mogą być wydawane na okres nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia 2016 r. Organ właściwy w sprawach zezwoleń na wykonywanie krajowych regularnych przewozów osób w transporcie drogowym w okresie do 31 grudnia 2016 r. może odmówić wydania nowego zezwolenia, zmiany zezwolenia lub przedłużenia zezwolenia, jeżeli na podstawie uchwalonego planu transportowego na usługę objętą zezwoleniem została podpisana umowa o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego z operatorem publicznego transportu zbiorowego – zob. art. 79 u.p.t.z.
Przedsiębiorca może dokonać zgłoszenia o zamiarze wykonywania przewozu w zakresie publicznego transportu zbiorowego w transporcie drogowym do organizatora publicznego transportu zbiorowego, właściwego ze względu na zasięg przewozów, od dnia 1 lipca 2016 r. Potwierdzenie zgłoszenia przewozu wydane na podstawie ww. zgłoszenia uprawnia przedsiębiorcę do wykonywania przewozu w ramach publicznego transportu zbiorowego na określonej w tym potwierdzeniu linii komunikacyjnej od dnia 1 stycznia 2017 r. – zob. art. 85 u.p.t.z.