Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości bez podatku PIT
Spadkobiercy, którzy w ramach spadku nabyli nieruchomość, często zastanawiają się po jakim czasie mogą ją sprzedać bez obowiązku płacenia podatku PIT z tytułu sprzedaży nieruchomości. Dla przykładu przyjrzyjmy się sytuacji, gdzie jest dwoje spadkobierców i jednym z elementów masy spadkowej jest nieruchomość. Jeżeli dwoje spadkobierców, dysponując stwierdzeniem nabycia spadku, nie dokonuje działu spadku, tylko sprzedaje nieruchomość wchodzącą w skład spadku po upływie 5 lat od końca roku, w którym umarł spadkobierca, to co do zasady nie będą oni zobowiązani do zapłaty podatku PIT.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT źródłem przychodów jest m. in. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy,
– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Spadek nabywa się z chwilą otwarcia spadku, czyli z chwilą śmierci spadkodawcy. Dlatego 5 lat należy liczyć od końca roku, w którym umarł spadkodawca. Jeżeli zatem zbycie nastąpi nie w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostanie dokonane po upływie 5 lat, liczonych od końcu roku, w którym umarł spadkodawca, nie powstanie obowiązek zapłaty podatku.
Wątpliwości pojawiają się, jeżeli spadkobiercy dokonają działu spadku. Przykładowo w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej z up. Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, 21 marca 2013 r., ITPB2/415-1163/12/BK uznano, że po dziale spadku należy ponownie liczyć okres 5 lat od końca roku, w którym dokonano działu spadku. Innego zdania był np. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, który w wyroku z 18 października 2012 r., I SA/Po 553/12, uznał, że zniesienie omawianej współwłasności następuje poprzez dział spadku, który musi być poprzedzony stwierdzeniem nabycia spadku. Uprawnionym do nabycia własności rzeczy w drodze działu spadku jest wyłącznie spadkobierca danego spadkodawcy, a zatem zasadne jest twierdzenie, że prawo to nabywa się w drodze dziedziczenia po spadkodawcy, a nie od innego spadkobiercy. Na skutek działu spadku następuje jedynie “konkretyzacja” składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Inaczej mówiąc, dział spadku jest czynnością wtórną do nabycia spadku. W istocie nie można bowiem nabyć własności rzeczy tylko i wyłącznie w drodze działu spadku, bez nabycia
spadku. Tym samym Sąd uznał, że dokonanie działu spadku nie uzasadnia ponownego liczenia wskazanego wyżej pięcioletniego terminu.