MENU

TS UE o przepisach węgierskich wprowadzających zastąpienie w kredytach walutowych nieuczciwych kursów umownych kursem narodowego banku

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej  w wyroku z dnia 2 września 2021 r. w sprawie C-932/19, zgodnie z komunikatem prasowym TS UE nr 144/21 uznał, że przepisy węgierskie zakazujące unieważnienia umowy kredytu denominowanego  w walucie obcej na tej podstawie, że zawiera ona nieuczciwy warunek dotyczący  różnic kursowych wydają się być zgodne z prawem Unii.

Tak jest w sytuacji, gdy przepisy te pozwalają na przywrócenie sytuacji pod względem prawnym i faktycznym, w jakiej znajdowałby się konsument w przypadku braku istnienia nieuczciwego  warunku, nawet gdyby unieważnienie umowy było bardziej korzystne dla konsumenta  W  2007 r.  konsument  zawarł  z bankami  węgierskimi  należącymi  do  grupy  OTP  umowy  kredytu  denominowane w walucie obcej. W ramach sporów w związku z tymi umowami konsument  podniósł  ich  nieważność,  powołując  się  na  nieuczciwy  charakter  warunków  tych  umów,  które stanowiły,  że  kurs  wymiany  obowiązujący  przy  uruchomieniu  pożyczonych  środków, który odpowiadał kursowi kupna danej  waluty  w stosunku do forinta węgierskiego (HUF),  różnił się od kursu mającego zastosowanie z tytułu ich spłaty, który odzwierciedlał kurs sprzedaży tej waluty. Győri  Ítélőtábla  (regionalny  sąd  apelacyjny w Győr,  Węgry),  do  którego wniesiono apelację w ramach  tych  sporów,  stwierdził,  z jednej strony, że ustawodawca węgierski zastąpił nieuczciwe  warunki  takie  jak  te  opisane  powyżej  przepisem krajowym  odsyłającym  do kursu wymiany ustalonego  przez  narodowy  bank  węgierski  dla  danej  waluty, zarówno w odniesieniu do uruchomienia środków, jak i spłaty długu. Z drugiej strony sąd ten wskazał, że przepisy węgierskie nie  zezwalają  mu  na  unieważnienie  wspomnianych  umów  z powodu  stwierdzenia  nieważności przedmiotowych nieuczciwych warunków umownych, nawet gdyby takie rozwiązanie było bardziej korzystne  dla  konsumenta, który nie ponosiłby skutków zmaterializowania się ryzyka  kursowego związanego z przedmiotowymi kredytami.

Powziąwszy wątpliwości w przedmiocie zgodności z dyrektywą Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich rozwiązania  przyjętego  przez  prawodawcę  węgierskiego w celu wyeliminowania  z umów  kredytu  denominowanego  w walucie  obcej  nieuczciwych  warunków  dotyczących  ryzyka kursowego, Győri Ítélőtábla zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości w tej kwestii.

Trybunał przypomniał,  że  rozwiązanie  przyjęte  przez  prawodawcę węgierskiego jest zgodne z celem realizowanym przez tę dyrektywę polegającym na przywróceniu równowagi między stronami umowy przy jednoczesnym utrzymaniu  w mocy umowy jako całości, a nie  na  unieważnianiu  wszystkich  umów  zawierających  nieuczciwe  warunki  mające  wpływ  na wykonywanie tych umów, takie jak warunki dotyczące ryzyka kursowego. Ponadto dyrektywa ta nie stoi  na  przeszkodzie  przepisom  krajowym  uniemożliwiającym  sądowi  uwzględnienie  żądania unieważnienia umowy kredytu opartego na nieuczciwym charakterze warunku dotyczącego różnic kursowych, pod warunkiem że zostanie zagwarantowane, iż warunek ten nie wiąże konsumenta.

Zatem stwierdzenie nieuczciwego charakteru takiego warunku powinno pozwolić na przywrócenie sytuacji pod względem prawnym  i faktycznym,  w jakiej znajdowałby się konsument  w przypadku braku  istnienia  tego  nieuczciwego  warunku,  w szczególności  opierając się  na  prawie  do  zwrotu korzyści uzyskanych niesłusznie przez przedsiębiorcę na podstawie tego nieuczciwego warunku.