Od 17 sierpnia 2015 roku obowiązuje w polskim prawie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń przyjmowania oraz wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia i w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego z dnia 4 lipca 2012 roku (Dz.U. L 201, 27.7.2012, p.107). Jest ono stosowane w sposób bezpośredni, bez potrzeby implementacji jego rozwiązań do polskiego systemu prawnego.

Prawem właściwym w sprawach spadkowych po zmianach jest co do zasady prawo państwa, w którym zmarły miał miejsce zwykłego pobytu w chwili jego śmierci, chyba że w sprawie zachodzą wyjątkowe okoliczności. Przez zwykły pobyt należy rozumieć miejsce, gdzie znajdował się ośrodek interesów życiowej osoby zmarłej, zwłaszcza ośrodek zawodowy i rodzinny. Nie będzie to więc przejściowe miejsce pobytu. Jeżeli przepisy rozporządzenia nie stanowią inaczej, dla określenia właściwości nie będzie miał znaczenia fakt, iż zmarły miał obywatelstwo innego kraju. Warto zwrócić uwagę na przypadek, w którym większa część masy spadkowej znajduje się na terytorium rodzimego kraju. Może to spowodować pewne utrudnienia ze względu na to, że spadkobiercy będą obowiązani załatwić sprawy spadkowe za granicą, w miejscu pobytu spadkodawcy w chwili jego śmierci. Natomiast w przypadkach, kiedy dana osoba ma składniki mienia porozrzucane w różnych częściach Europy, to bez względu na to czy jest to nieruchomość, czy ruchomość – o tym będzie orzekać jeden sąd. Pozwoli to z pewnością uniknąć konieczności prowadzenia postępowań w kilku państwach, przy różnych systemach prawnych.

Rozporządzenie spadkowe przewiduje klauzulę tzw. ściślejszego związku, zgodnie z którą w sytuacji, gdy z okoliczności sprawy jasno wynika, że w chwili śmierci zmarły był bezsprzecznie bliżej związany z państwem innym niż państwo stałego pobytu w chwili śmierci, prawem właściwym dla dziedziczenia jest prawo tego innego państwa.

Przepisy przewidują wyłączną jurysdykcję danego państwa dla postępowania spadkowego w myśl zasady: jeden spadek, jeden sąd, jedno prawo. Każda osoba może zastrzec wybór prawa państwa, którego obywatelstwo posiada, jako prawa właściwego do rozpatrzenia wszystkich spraw związanych ze spadkiem.  Wybór prawa musi być dokonany w sposób wyraźny w oświadczeniu w formie rozporządzenia na wypadek śmierci lub musi wynikać z postanowień takiego rozporządzenia. Spadkodawca, który jest obywatelem kilku krajów, może przed śmiercią wybrać, zgodnie z prawem którego kraju chce, aby było przeprowadzone dziedziczenie. Należy pamiętać, że każda zmiana lub odwołanie wyboru prawa musi spełniać wymogi co do formy przewidziane dla zmiany lub odwołania rozporządzenia na wypadek śmierci.

Wprowadzono również Europejskie Poświadczenie Spadkowe (dalej EPS). Dokument, który ułatwi spadkobiercom wykazanie ich praw do spadku we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej z wyłączeniem Zjednoczonego Królestwa, Irlandii i Danii, do których w ogóle nie ma zastosowania omawiane rozporządzenie. Dokument ten poświadcza tytuł prawny do spadku wykonawcy testamentu lub samego spadkobiercy i jest uznany jednakowo we wszystkich krajach zrzeszonych w UE. Nie wymaga ono już uznania ani stwierdzenia wykonalności. EPS funkcjonuje w obrocie prawnym obok stwierdzenia nabycia spadku dokonywanego przez sąd oraz poświadczenia dziedziczenia przez notariusza. Poświadczenie spadkowe będzie miało jednakową moc dowodową na terenie każdego państwa członkowskiego (bez wymogu stosowania dodatkowych procedur). Prawo wydawania poświadczenia przewidziano dla sądów (z wyłączeniem referendarzy sądowych) lub notariuszy (działania tych podmiotów podlegają wówczas kontroli sądowej). Sądowe i notarialne uzyskiwanie tych dokumentów ma funkcjonować równorzędnie, a wybór drogi sądowej lub notarialnej będzie zależał od zainteresowanego. Wysokość opłaty sądowej od wniosku o wydanie EPS wyniesie 300 zł, zaś maksymalna stawka taksy notarialnej wyniesie w tym przypadku 400 zł (z wyłączeniem opłat za sporządzenie projektu protokołu dziedziczenia, za sporządzenie protokołu obejmującego oświadczenie o wyrażeniu zgody na spisanie protokołu dziedziczenia zgodnie z jego projektem i kosztów wypisów).

Podkreślenia wymaga, iż kwestie podatkowe będą nadal podlegać prawu krajowemu, także rozporządzenia tego nie stosuje się do spraw podatkowych, a ponadto celnych ani administracyjnych.Warto zwrócić uwagę, że zasady dziedziczenia w każdym państwie członkowskim są inne – w niektórych państwach do dziedziczenia powoływani są również partnerzy ze związków nieformalnych. Rozporządzenie jest stosowane wobec dziedziczenia po osobach zmarłych w dniu 17 sierpnia 2015 roku lub po tym dniu.