MENU

Założenie spółki

Prawo handlowe określa wewnętrzne stosunki co do podmiotów prawa handlowego oraz ich relacje na zewnątrz, z osobami trzecimi. Ten obszar prawa handlowego normuje        przede wszystkim Kodeks spółek handlowych. Warto zaznaczyć, że zakładanie i rejestracja wszelkiego rodzaju spółek jawnych, partnerskich, komandytowych, komandytowo – akcyjnych, spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych powinno uwzględniać cele przyjęte przez ich pomysłodawców. To może być np.: optymalizacja podatkowa, czy ochrona majątku prywatnego, albo minimalizacja ryzyka względem podjętej działalności gospodarczej. Doradztwo prawne wymagane przy tego typu czynnościach powinno brać pod uwagę zarówno kwestie prawne, jak i biznesowe, wytyczając najdogodniejsze kierunki rozwoju dla konkretnej spółki.

Założenie spółki, jej rejestracja, wiąże się z koniecznością przygotowania dokumentacji, jak i z dopełnieniem licznych obowiązków o charakterze formalnym. Utworzenie spółki z o. o., akcyjnej, komandytowej, jawnej, czy cywilnej oznacza zatem w praktyce spełnienie wymogów formalnych przewidzianych dla danego rodzaju spółki.

Przy spółce cywilnej potrzebne jest sporządzenie umowy spółki cywilnej. Proces rejestracji wymaga zgłoszenia do CEIDG, jak również złożenia deklaracji PCC-3, czy też przedstawienia innych niezbędnych formularzy dla takich instytucji jak: Główny Urząd Statystyczny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Urząd Skarbowy.

Spółka cywilna stanowi stosunek zobowiązaniowy, pewnego rodzaju umowę unormowaną w przepisach Kodeksu cywilnego (przepisy art. 860 – 875). Zawarcie tej umowy rodzi między jej stronami stosunek cywilnoprawny, w oparciu o który wspólnicy zobowiązują się dążyć do realizacji wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, a w szczególności przez wniesienie wkładów.

Spółkę cywilną mogą utworzyć co najmniej dwie osoby fizyczne, bądź prawne. Nie podlega ona rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Jedynie wspólnicy spółki będący osobami fizycznymi, które prowadzą działalność gospodarczą, podlegają wpisowi co Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Do rejestracji spółki cywilnej nie jest wymagany kapitał. Spółka cywilna stanowi jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.

Spółka jawna to najprostsza forma prowadzenia działalności gospodarczej spośród tych, które zostały ujęte w Kodeksie spółek handlowych. Do założenia tej spółki potrzebne jest zawarcie umowy spółki i uzyskanie wpisu do KRS. Spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do KRS. Wpis do rejestru przedsiębiorców KRS jest dokonywany na wniosek. Samo złożenie odbywa się na urzędowych formularzach. Oprócz formularzy trzeba dołączyć dokumenty stanowiące podstawę wpisu, czyli umowę, wykaz adresów wspólników, albo ich adresy do doręczeń.

Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek zarazem odnośnie zgłoszenia spółki jawnej do rejestru (zgodnie z przepisem art. 26 § 3 Kodeksu spółek handlowych). Gdy wniosek złożony w sądzie rejestrowym jest prawidłowy, sąd wpisze spółkę jawną do rejestru przedsiębiorców. Potem dane objęte treścią wpisu, czyli dane podstawowe spółki, zostają przekazane drogą elektroniczną do urzędowych rejestrów.

W przypadku spółki komandytowej umowę zawiera się u notariusza. Aby ją zawrzeć, wszyscy wspólnicy spółki muszą się stawić, ewentualnie ich odpowiednio umocowani pełnomocnicy. Zawarcie umowy spółki jest istotnym momentem w procesie założenia spółki komandytowej. Prawidłowo zbudowana umowa może pomóc przy funkcjonowaniu spółki, jak również zabezpieczyć wspólników przed niekorzystnymi okolicznościami. Wniosek o rejestracje spółki komandytowej jest składany na urzędowych formularzach. Obowiązek odnośnie złożenia innych formularzy będzie uzależniony od konkretnej spółki.

Zakładanie spółki komandytowej obejmuje działania związane z rejestracją spółki komandytowej, sporządzeniem i złożeniem stosownych dokumentów (m.in.: umowy spółki, wykazu komplementariuszy i komandytariuszy, oświadczenia reprezentantów).

Spółka komandytowo – akcyjna jest spółką osobą, której celem jest prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą. Jest osobową spółką handlową. Nie posiada osobowości prawnej, ale posiada zdolność prawną, a zatem może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania oraz posiada zdolność sądową. Komplementariuszem i akcjonariuszem może być jeden lub większa liczba podmiotów spośród: osób fizycznych, osób prawnych, czy jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, którym przepisy przyznają zdolność prawną.

Przy rejestracji spółki komandytowo – akcyjnej konieczne działania potrzebne do założenia spółki to:

  • przyjęcie statutu w formie aktu notarialnego,
  • objęcie wszystkich akcji akcjonariuszy,
  • wniesienie wkładów pieniężnych przez akcjonariuszy,
  • powołanie rady nadzorczej.

Spółki komandytowo – akcyjne rejestruje się w Krajowym Rejestrze Sądowym. Osoby, które podpisują statut, są założycielami spółki (powinni go podpisać co najmniej wszyscy komplementariusze). W statucie powinny się znaleźć poniższe informacje:

  • firma (nazwa) i siedziba,
  • przedmiot działalności spółki (z numerem PKD),
  • czas trwania spółki, jeżeli umowę chce się zawrzeć na czas oznaczony,
  • oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza i ich wartość.
  • wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji, ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela.

Dodatkowe regulacje w umowie mogą dotyczyć takich zagadnień jak: podwyższanie kapitału, zbycie udziałów, sposób reprezentacji. Oprócz tego, że statut jest bezwzględnie wymagany do utworzenia spółki, to pełni także inne funkcje. Dokument ten stanowi zbiór norm stanowiących podstawę funkcjonowania spółki akcyjnej. Statut razem ze zgodą na związanie spółki, zgodą na brzmienie statutu oraz objęciem akcji przez założycieli tworzą razem tzw. umowę założycielską.

W przypadku spółki z o. o. czynności obejmują przygotowanie zawarcia umowy spółki, wniesienie przez wspólników wkładów na pokrycie kapitału zakładowego, powołanie zarządu spółki oraz przeprowadzenie wpisu do rejestru. Zakładanie spółki z o. o. implikuje również złożenie różnych oświadczeń i innych dokumentów, w tym szeregu załączników. Należy zaznaczyć, że spółka z o. o.    to najpopularniejsza spółka handlowa w Polsce. Jest polecaną formą działalności przykładowo dla wspólników, którzy chcą utrzymać bezpośredni nadzór nad prowadzeniem spraw spółki i ograniczyć ryzyko tylko do swojego wkładu (brak odpowiedzialności majątkiem osobistym). Umowa spółki z o.o. musi być sporządzona w postaci aktu notarialnego. Wyjątek stanowi rejestracja spółki przez internet, kiedy można skorzystać z gotowego wzorca.

Umowa spółki powinna zawierać:

  • nazwę i siedzibę spółki,
  • określenie przedmiotu działalności spółki,
  • czas  trwania  spółki  –  wtedy,  gdy  spółka  została  ustanowiona  na  czas określony (swoistą regułą jest powołanie na czas nieoznaczony),
  • wysokość kapitału zakładowego,
  • postanowienie stwierdzające, czy wspólnik może posiadać więcej, niż jeden udział,
  • liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez każdego wspólnika.

Z kolei założenie spółki akcyjnej polega na sporządzeniu koniecznych dokumentów, w tym: statutu spółki, oświadczenia o wniesieniu kapitału zakładowego, oświadczenia osób reprezentujących spółkę, likwidatorów i prokurentów, dokumentów związanych z osobami uprawnionymi do powołania zarządu, pełnomocnictw i innych dokumentów w zależności od indywidualnego przypadku, rejestracji spółki w KRS i w Krajowej Ewidencji Podatników.

Spółka akcyjna jest spółką kapitałową posiadającą osobowość prawną, co oznacza, że jest wyodrębnionym organizacyjnie i majątkowo podmiotem prawa. Jest to najbardziej skomplikowana forma działalności, raczej niewskazana dla początkującego przedsiębiorcy, debiutanta w biznesie.  Powstanie spółki akcyjnej wymaga dokonania zawiązania spółki, w tym podpisania statutu przez założycieli. Statut powinien mieć formę aktu notarialnego, a osoby go podpisujące stają się założycielami spółki.

Statut musi zawierać:

  • firmę i siedzibę spółki,
  • przedmiot działalności spółki,
  • czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,
  • wysokość kapitału zakładowego oraz kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitału zakładowego,
  • wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela,
    liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,
  • nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) założycieli,
  • liczbę członków zarządu i rady nadzorczej, albo co najmniej minimalną lub maksymalną liczbę członków tych organów oraz podmiot uprawniony do ustalenia składu zarządu lub rady nadzorczej,
  • co najmniej przybliżoną wielkość wszystkich kosztów poniesionych lub obciążających spółkę w związku z jej utworzeniem, ustaloną na dzień zawiązania spółki,
  • pismo do ogłoszeń, jeżeli spółka zamierza dokonywać ogłoszeń również poza Monitorem Sądowym i Gospodarczym.