Dnia 26 kwietnia 2018 r. weszła w życie ustawa z dnia 12 kwietnia 2018 r. o zasadach pozyskiwania informacji o niekaralności osób ubiegających się o zatrudnienie i osób zatrudnionych w podmiotach sektora finansowego (Dz.U. 2018 poz. 1130).

Celem ustawy jest określenie zasad pozyskiwania informacji o niekaralności osób ubiegających się o zatrudnienie oraz osób zatrudnionych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na niektórych stanowiskach w podmiotach sektora finansowego. Zatrudnienie na tle tej ustawy jest przez ustawodawcę interpretowane jako „stosunek prawny, na podstawie którego osoba przebywająca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wykonuje czynności na rzecz podmiotu sektora finansowego, na podstawie stosunku pracy, umowy o dzieło, umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług, umowy agencyjnej lub innej umowy o podobnym charakterze”. Należy zaznaczyć, że przepisy tej ustawy stosuje się również do: Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, Biura Rzecznika Finansowego, Narodowego Banku Polskiego, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Ustawa wskazuje również, jakie podmioty są podmiotami sektora finansowego, a są to min.: oddział banku zagranicznego, bank krajowy, oddział unijnej instytucji płatniczej, jak również krajowy zakład reasekuracji.

To właśnie takie podmioty mają prawo żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie na terytorium RP w wypadku, gdy rekrutacja jest prowadzona na stanowisko związane z zarządzeniem mieniem podmiotu lub osób trzecich, dostępem do informacji prawnie chronionych, podejmowaniem decyzji obarczonych wysokim ryzykiem utraty mienia tego podmiotu lub osób trzecich lub wyrządzenia innej znacznej szkody temu podmiotowi lub osobom trzecim, udzielenia informacji dotyczących skazania prawomocnym wyrokiem, za przestępstwa wskazane w 48 obecnie obowiązujących ustawach, przykładowo: ustawie z dnia 28 kwietnia 1936 r. – Prawo czekowe, ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.

Osoba ubiegająca się o zatrudnienie lub osoba już zatrudniona obowiązana jest do udzielenia takich informacji na żądanie podmiotu sektora finansowego. Udzielenie takich informacji ma formę oświadczenia osoby, której dotyczą informację. Podmioty sektora finansowego mogą żądać udokumentowania udzielonego oświadczenia, a takie udokumentowanie może mieć wyłącznie formę informacji z Krajowego Rejestru Karnego. Należy pamiętać, że we wniosku o udzielenie informacji przez Krajowy Rejestr Karny musimy zaznaczyć zakres danych, które mają być przedmiotem informacji. Istnieje również możliwość przedłożenia kopii, jeżeli osoba dostarczy do wglądu również oryginał. Termin na udzielnie informacji wynosi 14 dni i jest liczony od dnia żądania. Jeżeli osoba zobowiązana do udzielenia informacji uchybi terminowi, ale nie z własnej winy, to może nadal jej udzielić w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi.

Nieudzielnie informacji przez osobę ubiegającą się o zatrudnienie, uchybienie terminowi lub jej nieudokumentowanie, mogą stanowić podstawę do jej niezatrudnienia, a także rozwiązania z tą osobą stosunku pracy za wypowiedzeniem lub rozwiązania z nią innej umowy na podstawie, której została zatrudniona. Takie same skutki będzie miało dostarczenie informacji potwierdzających skazanie prawomocnym wyrokiem.

Podmiot sektora finansowego ma zwrócić niezwłocznie opłatę za uzyskanie informacji osobie, która to wystąpiła do Krajowego Rejestru Karnego w celu wydania jej.

pod redakcją r. pr. Marcina Milewskiego